Varis Tedavisinde Cerrahi ve Endovenöz Yöntemler

Toplardamar genişlemeleri yani varisler, özellikle bacaklarda görülen, estetik ve sağlık açısından rahatsızlık yaratan bir dolaşım sistemi sorunudur. Gelişen teknolojiyle birlikte artık sadece klasik cerrahiler değil, modern ve konforlu endovenöz tedavi yöntemleri de başarıyla uygulanmaktadır. Bu yazımızda, varis tedavisinde kullanılan cerrahi ve endovenöz teknikleri tüm yönleriyle ele alıyoruz.

Varis Nedir?

Varis, toplardamarların içindeki kapakçıkların işlevini yitirmesiyle ortaya çıkar. Kan, yerçekiminin etkisiyle aşağı sarkar ve bacak damarlarında birikir. Bu da damarların genişlemesine ve dışarıdan görünür hale gelmesine neden olur.

Başlıca belirtiler:

• Bacaklarda ağrı, ağırlık hissi

• Şişlik ve gece krampları

• Kaşıntı, yanma hissi

• Ciltte renk değişikliği

• Belirgin damar çıkıntıları

Varis Tedavisinde Temel Yöntemler

Tedavi planı; varisin tipi, şiddeti ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir. Tedavide iki ana yaklaşım vardır:

???? 1. Cerrahi Yöntemler (Klasik Cerrahi)

???? 2. Endovenöz (Ameliyatsız / Girişimsel) Yöntemler

1. Cerrahi Yöntemler

Klasik varis ameliyatı, özellikle ileri derecede varisli damarlarda tercih edilir. Ana toplardamarın kapatılması ve yüzeyel damarların çıkarılması esasına dayanır.

✔️ Sıklıkla Kullanılan Cerrahi Teknikler:

• Stripping Yöntemi:
  Bacaklardaki sorunlu ana damarın (safen ven) kasıktan ayak bileğine kadar çıkarılmasıdır.

• Flebektomi (Mini Cerrahi):
  Yüzeyel ve dallanmış varisli damarlar küçük kesilerle çıkarılır.

???? Ameliyat Süreci:

• Genel veya bölgesel anestezi altında yapılır.

• Genellikle 1 gün hastanede kalış gerektirir.

• 2-4 hafta içinde normal yaşama dönüş mümkündür.

❗ Avantajları:

• Büyük çaplı damarlar için etkilidir

• Uzun vadeli sonuçlar güçlüdür

⚠️ Dezavantajları:

• Dikiş izleri kalabilir

• İyileşme süresi daha uzundur

• Ameliyat riski, anesteziye bağlı riskler mevcuttur

2. Endovenöz Yöntemler (Ameliyatsız Yöntemler)

Endovenöz (damar içi) yöntemler, varis tedavisinde son 10-15 yılda öne çıkan, konforlu ve hızlı iyileşme sağlayan tekniklerdir. Ameliyat gerektirmez, iğne deliği kadar küçük girişlerle yapılır.

✔️ Başlıca Endovenöz Teknikler:

???? EVLA – Endovenöz Lazer Ablasyon

• Toplardamar içine lazer probu yerleştirilir ve damar içi ısıtılarak kapatılır.

• İşlem sonrası damar artık kullanılmaz ve zamanla vücut tarafından emilir.

???? Radyofrekans (RF) Ablasyon

• Lazer yerine radyo dalgaları kullanılır, etki mekanizması aynıdır.

• Daha az ağrı ve morarma görülür.

???? Köpük Skleroterapisi

• İnce damarların içine ilaçlı köpük enjekte edilir.

• Damar tıkanarak devre dışı bırakılır.

• Genellikle kılcal varisler için uygundur.

???? Yapıştırıcı (Glue) Yöntemi

• Damar içine tıbbi bir yapıştırıcı verilir.

• Isı kullanılmaz, anında etki eder ve işlem süresi çok kısadır.

???? Endovenöz İşlemler Sonrası Süreç:

• Lokal anestezi ile uygulanır

• Hastanede yatış gerekmez

• Aynı gün yürüyüş yapılabilir

• Ortalama 1-2 gün sonra işe dönüş mümkündür

• Kompresyon çorabı kullanımı önerilir

Cerrahi mi, Endovenöz Yöntem mi?

Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kompresyon çorabı 1-4 hafta süreyle önerilir

• Uzun süre ayakta kalmamaktan kaçınılmalı

• Yürüyüş ve hafif egzersizler iyileşmeyi hızlandırır

• Kontrollere düzenli olarak gidilmelidir

• Güneşten ve aşırı sıcaktan uzak durulmalı

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Varis tedavisi kalıcı mıdır?
Tedavi edilen damar kalıcı olarak kapatılır. Ancak başka damarlar zamanla etkilenebilir, bu nedenle takip önemlidir.

Ağrı olur mu?
Endovenöz yöntemlerde ağrı çok minimaldir. Cerrahiden sonra birkaç gün hafif ağrılar olabilir.

İz kalır mı?
Endovenöz işlemlerde genellikle iz kalmaz. Cerrahi yöntemlerde minimal izler olabilir.

Varis tekrarlar mı?
Doğru yöntem ve takiple tekrarlama riski oldukça düşüktür. Ancak yaşam tarzı faktörleri (uzun süre ayakta durma, kilo, gebelik vb.) önemlidir.

Ne zaman işe dönebilirim?
Endovenöz işlemler sonrası genellikle 1-2 gün içinde işe dönüş mümkündür.

Sonuç

Varis tedavisinde hem klasik cerrahi hem de modern endovenöz yöntemler oldukça başarılıdır. Tedavi kararı; hastanın genel durumu, varisin derecesi ve yaşam tarzına göre kişiye özel planlanmalıdır. Gelişen teknoloji sayesinde artık daha az ağrılı, daha konforlu ve estetik açıdan daha iyi sonuçlar alınabilmektedir.

???? Not: Varis belirtileriniz varsa bir damar cerrahisi (Kalp ve Damar Cerrahisi) uzmanına başvurarak detaylı değerlendirme almanız önerilir. Erken müdahale, daha etkili ve konforlu tedavi sağlar.