Kalp Kapakçığı Hastalıkları Nelerdir?
En sık görülen kapak hastalıkları şunlardır:
-
Mitral Kapak Yetmezliği / Stenozu
-
Aort Kapak Yetmezliği / Stenozu
-
Triküspit Kapak Hastalıkları
-
Pulmoner Kapak Hastalıkları
Bu hastalıklar doğuştan olabileceği gibi; enfeksiyonlar (romatizmal ateş, endokardit), yaşlanma, yüksek tansiyon ya da kalp krizi sonrası da gelişebilir.
Belirtiler Nelerdir?
Kalp kapak hastalıkları uzun yıllar sessiz seyredebilir. Belirtiler başladığında genellikle şunlar görülür:
-
Eforla artan nefes darlığı
-
Çarpıntı
-
Göğüs ağrısı
-
Bayılma
-
Bacaklarda ödem (şişlik)
-
Yorgunluk ve halsizlik
Bu belirtiler başladığında, cerrahi ihtimali gündeme gelebilir.
Tedavi Yaklaşımı Neye Göre Belirlenir?
Tedavi kararı aşağıdaki faktörlere göre verilir:
-
Kapak bozukluğunun derecesi (hafif, orta, ağır)
-
Belirti olup olmaması
-
Kalbin genel durumu (EKO bulguları, kalp kası gücü vs.)
-
Yaş ve eşlik eden hastalıklar
Bazı hastalarda sadece izlem ve ilaç tedavisi yeterliyken, ilerlemiş veya ciddi hastalıklarda cerrahi gerekebilir.
✅ Cerrahi Ne Zaman Gerekir?
Aşağıdaki durumlarda cerrahi müdahale önerilir:
1. Kapakta Ciddi Daralma veya Yetmezlik Varsa
-
Eko sonucunda kapakta ileri düzeyde bozulma saptanmışsa, hasta belirtisiz olsa bile kalbin yükünü artırmadan cerrahi planlanabilir.
2. Belirgin Şikayetler Ortaya Çıktıysa
-
Nefes darlığı, çabuk yorulma, çarpıntı gibi belirtiler başladığında
-
Kalp yetmezliği bulguları geliştiyse
3. Kalp Fonksiyonlarında Bozulma Başladıysa
-
Kalp kası gücünde düşüş varsa (özellikle sol ventrikül fonksiyonları)
-
Kalp büyümeye başlamışsa
4. Ritim Bozukluğu Geliştiyse
-
Mitral kapak hastalığına bağlı atrial fibrilasyon gibi ritim bozuklukları geliştiyse
5. Kapakta Enfeksiyon (Endokardit) Varsa
-
Antibiyotik tedavisine rağmen enfeksiyon kontrol altına alınamıyorsa
-
Kapakta yırtık veya apseler oluşmuşsa
6. Kan Pıhtısı ve Emboli Riski Varsa
-
Kapaktaki bozukluk nedeniyle beyin, akciğer veya bacaklara pıhtı atma riski varsa
Cerrahi Seçenekler Nelerdir?
???? Kapak Onarımı
-
Mümkünse hastanın kendi kapağı korunur ve tamir edilir.
-
Özellikle mitral kapakta tercih edilir.
???? Kapak Değişimi (Protez Kapak)
-
Hasarlı kapak çıkarılır, yerine mekanik veya biyolojik kapak takılır.
Mekanik kapaklar: Uzun ömürlüdür ama ömür boyu kan sulandırıcı kullanmak gerekir.
Biyolojik kapaklar: Kan sulandırıcıya ihtiyaç duymaz ama ömrü daha kısadır (10-15 yıl).
Cerrahi Alternatif: TAVI/TMVR (Kateterle Kapak Değişimi)
Bazı hastalarda açık ameliyat yerine kateterle kapak değişimi (TAVI – Aort kapağı için, TMVR – Mitral kapağı için) yapılabilir. Özellikle yaşı ileri ve cerrahi riski yüksek hastalarda tercih edilir.
Cerrahiden Sonra Ne Olur?
-
Genellikle 5-7 gün hastanede kalış
-
1-2 ay içinde normal yaşama dönüş
-
Kan sulandırıcı kullanımı (özellikle mekanik kapaklarda)
-
Düzenli kalp kontrolleri
-
Gerekirse fizik tedavi ve rehabilitasyon programları
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Kapak hastalığım var ama belirti yok, yine de ameliyat gerekir mi?
Evet, bazı durumlarda kalp kası zarar görmeden ameliyat planlanır. Kararı kardiyolog verir.
Kapak ameliyatı riskli mi?
Tecrübeli merkezlerde başarı oranı çok yüksektir. Yaş ve genel sağlık durumu riski etkiler.
Ameliyattan sonra spor yapabilir miyim?
İyileşme tamamlandıktan sonra ve doktor izniyle, düzenli egzersiz yapılabilir.
Kapak tekrar bozulur mu?
Doğru ameliyat ve düzenli takip ile genellikle tekrar bozulma olmaz. Biyolojik kapaklar zamanla yenilenebilir.
Sonuç
Kalp kapak hastalıklarında cerrahi, hastanın yaşam kalitesini artıran ve kalp yetmezliğini önleyen çok önemli bir seçenektir. Belirti başlamadan ve kalp fonksiyonları bozulmadan yapılan ameliyatlar, çok daha başarılı sonuçlar verir. Bu nedenle düzenli kardiyolojik takip ve zamanında müdahale büyük önem taşır.
???? Unutmayın: Kalp kapak hastalıkları tedavi edilebilir. Doğru zamanda, doğru müdahale ile sağlıklı bir yaşama kavuşmak mümkündür.
