
Konjenital Kalp Cerrahisi Nedir?
Konjenital Kalp Hastalıklarının Sınıflandırılması
Asiyanotik Kalp Hastalıkları
Asiyanotik kalp hastalıklarında kan dolaşımında oksijen seviyesi genellikle normaldir. Bu tür hastalıklarda sol kalpten sağ kalbe anormal bir kan akışı olur.
- Atrial Septal Defekt (ASD): Kalbin kulakçıkları arasında delik olması durumudur.
- Ventriküler Septal Defekt (VSD): Kalbin karıncıkları arasındaki duvarda delik bulunmasıdır.
- Patent Duktus Arteriozus (PDA): Doğumdan sonra kapanması gereken damar (duktus arteriozus) açık kalır.
- Pulmoner Stenoz: Akciğere giden damarda daralma olmasıdır.
- Aort Koarktasyonu: Aort damarının belirli bir bölümünde daralma mevcuttur.
Siyanotik Kalp Hastalıkları
Bu grup hastalıklarda vücuda gönderilen kan yeterince oksijenlenmediği için deri ve mukozalarda morarma (siyanoz) oluşur.
- Fallot Tetralojisi: Dört ayrı kalp anomalisinin bir arada bulunduğu kompleks bir hastalıktır.
- Transpozisyon: Ana arterlerin (aort ve pulmoner arter) yer değiştirdiği bir doğumsal anomalidir.
- Trunkus Arteriozus: Kalpten çıkan tek bir büyük damar mevcuttur.
- Total Anormal Pulmoner Venöz Dönüş (TAPVD): Akciğerlerden dönen oksijenli kan kalbe yanlış şekilde geri döner.
- Triküspid Atrezisi: Sağ atriyum ile sağ ventrikül arasında geçişin olmamasıdır.
Belirtiler
Konjenital kalp hastalıkları doğumdan hemen sonra belirti verebilirken, bazıları ileri yaşlara kadar fark edilmeden devam edebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Morarma (siyanoz)
- Hızlı nefes alma
- Beslenme güçlüğü
- Kilo alamama
- Terleme
- Kalp çarpıntısı
- Egzersiz intoleransı
- Sık solunum yolu enfeksiyonları
Nedenleri
Konjenital kalp hastalıklarının nedenleri tam olarak bilinmemektedir, ancak bazı risk faktörleri tanımlanmıştır:
- Genetik faktörler
- Down sendromu, Turner sendromu gibi kromozomal anomaliler
- Gebelik sırasında geçirilen enfeksiyonlar (örneğin kızamıkçık)
- Diyabetik anne
- Alkol, sigara veya ilaç kullanımı
- Akraba evliliği
Tanı Yöntemleri
Konjenital kalp hastalıklarında doğru ve erken tanı çok önemlidir. Kullanılan tanı yöntemleri şunlardır:
- Fizik muayene: Üfürüm dinlenmesi, morarma gözlemi
- Ekokardiyografi (EKO): Kalbin yapısal ve fonksiyonel değerlendirmesi için en önemli yöntemdir.
- Elektrokardiyografi (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesi ölçülür.
- Göğüs röntgeni: Kalp büyüklüğü ve akciğer yapısı değerlendirilir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Özellikle kompleks anomalilerde detaylı bilgi sağlar.
- BT Anjiyo: Kalp damarlarının görüntülenmesi sağlanır.
- Kardiyak kateterizasyon: Hem tanı hem de bazı girişimsel işlemler için kullanılır
Tedavi Yöntemleri
Cerrahi Olmayan Girişimsel Yöntemler
- Balon anjiyoplasti
- Kapanabilir cihazlarla (occluder) delik kapatma
- Stent yerleştirme
Cerrahi Yöntemler
Cerrahi tedavi genellikle açık kalp ameliyatı ile yapılır. Yaygın cerrahi işlemler:
- ASD/VSD kapatma: Kalp içi deliklerin kapatılması
- Fallot tetralojisi onarımı: Tüm anomalilerin düzeltilmesi
- Transpozisyon onarımı: Arterlerin uygun şekilde yeniden yerleştirilmesi
- Shunt cerrahileri: Akciğere kan akımını artırmaya yönelik geçici ameliyatlar
- Damar darlıklarının giderilmesi: Aort koarktasyonu onarımı
Konjenital Kalp Cerrahisinin Başarı Oranı
Günümüzde konjenital kalp cerrahisi çok yüksek başarı oranlarına sahiptir. Özellikle deneyimli merkezlerde yapılan cerrahiler sonrası çocukların büyük çoğunluğu normal bir yaşam sürebilmektedir. Başarıyı etkileyen faktörler:
- Hastalığın tipi ve şiddeti
- Cerrahın ve ekibin deneyimi
- Uygun tanı ve takip
- Ailenin bilinçli ve ilgili olması